Servië is een land met een rijke en soms enigszins verontrustende geschiedenis. Novi Sad is na Belgrado de grootste stad van Servië. Welke bezienswaardigheden zijn nog de moeite waard? Wat zie je nog terug van de recente oorlog? In deze blog al mijn tips voor Novi Sad.
Ik ben te jong om de hele oorlog in voormalig Joegoslavië echt goed mee gekregen te hebben. Enkel het laatste stuk en de nasleep heb ik gedeeltes van opgepikt. Maar voor de mensen in Servië staat het natuurlijk in hun geheugen gegrift.
Voor mijn werk kom ik geregeld in Servië. En keer op keer, bij elk gebouw, brug, monument of straat komt er wel een oorlogswetenswaardigheid naar boven. Veelal in de strekking van “de NATO heeft dit weggebombardeerd” of “de Amerikanen hebben die mensen gedood”. Ik merkte dat er nog veel oud zeer (al is het nog niet zo oud) zit over Kosovo, Montenegro, en alles wat de NAVO hen heeft aangedaan.
Oorlog zit diep in mensen, zelfs bij Heineken
Ik heb al menig samenzweringstheorie voorbij horen komen. Allemaal heel begrijpelijk natuurlijk. Blijkbaar zit oorlog diep verankerd in mensen die het hebben beleefd en duurt het een paar generaties voordat dit uit de bevolking ‘verdwijnt’ en ze terug kunnen kijken of de verschrikkingen die aan beide kanten plaats hebben gevonden.
Rondwandeling Novi Sad
Maar goed, ik schrijf jullie niet voor een politieke uiteenzetting van oorlogspsychologie, dus terug naar mijn trip naar Servië. Eerste stop was Novi Sad – een aangename stad om te vertoeven. Het heeft een gezellig, klein centrum met veel horeca en een goed uitgaansleven. Overal hippe lounge terrasjes waar ik uitgebreid cocktails heb getest. Je hoeft je ook helemaal geen zorgen te maken dat zodra het donker wordt, alles stil valt. Novi Sad is de tweede stad van Servië maar is de eerste stad wat betreft nachtleven en uitgaan.
Vrijheidsplein Trg Slobode met katholieke kerk en stadhuis in neo-renaissancestijl
Het middelpunt van het oude centrum is het Vrijheidsplein (Trg Slobode), waar het stadhuis, de rooms-katholieke kathedraal en aan de westkant enkele prominente gebouwen uit het fin de siècle (ja dat woord moest ik op Google op zoeken) staan.
De kathedraal, gewijd aan Maria, is rijk gedecoreerd. Veel glas in lood, veel goud, veel poeha zoals je vaak ziet bij rooms-katholieke kerken.
Aan het plein staat ook het stadhuis, dat in 1895 in de neo-renaissancestijl werd gebouwd naar het evenbeeld van het stadhuis van het Oostenrijkse Graz. Voor het stadhuis staat een standbeeld van Svetozar Militic, die in de tweede helft van de negentiende eeuw politiek leider van de Serven in Vojvodina was.
Adres: Beogradska, Petrovaradin, Servië.
Fort Petrovaradin
Ik werd door de distributeur meegenomen naar het Fort Petrovaradin, direct aan de overzijde van de Donau, waar Oostenrijk en Venetië de Turken in 1716 een nederlaag toebrachten.
Op de oostelijke oever van de Donau was al voor onze jaartelling een fort. Archeologen hebben zelfs aanwijzingen dat er zo ver terug als 15.000 jaar voor Christus al een fort op die oever gebouwd was. Maar wat vandaag de dag nog te zien is dateert vrijwel geheel uit de vroege achttiende eeuw.
Vanaf het fort kon ik de hele stad, de Donau en de uitgestrekte heuvels rondom de stad in alle windrichtingen zien. Echt een fantastisch uitzicht. Natuurlijk kreeg ik ook hier een uitgebreide uitleg van wat de NAVO allemaal weg gebombardeerd heeft.
“Een festival tip; in en om het fort vind het popfestival EXIT plaats. Dit schijnt zeer de moeite waard te zijn en is het grootste festival van Servië.”
Adres: Beogradska, Petrovaradin, Servië.
Bishop’s palace
Slechts een klein stukje lopen vanaf Trg Slobode vind je Bishop’s Palace. Dit paleis was gebouwd in 1741, vernietigd door rellen vanuit Petrovaradin Fort in 1849, opnieuw gebouwd in 1899. Wonder boven wonder is dit gebouw niet vernietigd door de NAVO.
Adres: Gimnazijska 2, Novi Sad, Servië
Servisch-orthodoxe kerken
Novi Sad is een mengeling van religie. Ik slenterde hier van kerkje, naar klooster, naar kerkje, naar nog meer kerkjes. Novi Sad heeft veel Servisch-orthodoxe kerken. Of ik kan eigenlijk beter zeggen; Novi Sad is het centrum van de Servisch Orthodoxe Eparchy van Bačka.
In tegenstelling tot de lichte, kleurrijke kerken die ik tot nu toe had gezien, hebben de Servisch-orthodoxe kerken een totaal andere, veel donkerdere sfeer. Misschien lag het aan het feit dat de zon aan het zakken was, maar ik zou het bijna depressief noemen.
Bezoek er zeker eentje als je in Servië bent. Het is een interessante afwisseling van de meer “standaard” christelijke kerken die je meestal tegen komt. Helaas vond ik in Novi Sad nog maar weinig gebouwen van voor de 19e eeuw. Vrijwel alles was in de 1848/1849 revolutie vernietigd.
En als ze niet door de revolutie vernietigd waren dan vertelde mijn distributeur…. ja je raadt het al… dat de NAVO het had plat gebombardeerd. Niet dat ik per se naar op zoek was naar gebouwen van voor de 19e eeuw, maar dan hebben jullie een idee van de stijl van de stad – redelijk modern, met wat oude hints maar vooral heel veel (verdwenen) geschiedenis.
Een van de makkelijkst te vinden orthodoxe kerken is de Saborna crkva u Novom Sadu.
Adres: Nikole Pašića 4, Novi Sad, Servië
Nachtleven + terrasjes Novi Sad
Het nachtleven van Novi Sad en van Belgrado worden gezien als een van de beste in de regio. De meest levendige plekken van Novi Sad zijn Dunavksa Straat en Town Square voor een nacht vol muziek, cocktails en dansen.
Toch liever een terrasje doen in plaats van tot diep in de nacht er op uit? Ga dan naar Zmaj Jovina straat. Dit is wandelgebied met allemaal terrassen op straat. Je wandelt er zo heen vanaf het Vrijheidsplein.
Omdat Novi Sad nog niet zo overlopen is met toeristen zijn de restaurants aan deze straat niet van die tourist-traps waar je allemaal smerig eten voor een te hoge prijs krijgt. Servië is trouwens sowieso een land met een fijne en goede kwaliteit keuken.
Adres: Zmaj Jovina, Novi Sad, Servië.
Ontspan op het strand aan de Donau (Štrand)
Novi Sad ligt aan de Donau. Servië kan behoorlijk warm zijn in de zomer en wat is lekkerder dan een frisse duik op een warme dag? Het meest bekende strand is Strand (ja je houdt het niet voor mogelijk maar zo heet dat strand echt). Maar er zijn nog veel meer plekken aan de Donau waar je lekker kan hangen of kan pootje baden.
Adres: Štrand, Novi Sad, Servië.
Beste reistijd
Eigenlijk is Servië het hele jaar prima te doen. Het land kent warme zomers en koude winters, net zoals de omliggende landen. Novi Sad is wel een stad dus houdt rekening met nog net even iets hogere temperaturen in de zomer doordat de warmte zo blijft hangen. Om de drukte van de vakanties te ontlopen zijn het voorjaar en het najaar de meest geschikte seizoenen om te reizen. Dan is het weer ook iets gematigder.
Hoeveel dagen voor een citytrip Novi Sad
Novi Sad is prima te bezichtigen in een dag. Meer dan een dag heb je echt niet nodig. Dus het zou zonde zijn om alleen voor Novi Sad naar Servië te komen. Novi Sad is goed te combineren met een citytrip Belgrado of Boedapest. Zowel Belgrado als Boedapest ligt op slechts een uurtje of drie met de auto van Novi Sad af.
Hoe kom je er?
Novi Sad heeft geen internationale luchthaven dus je vliegt of op Boedapest of op Belgrado. Alleen al daarom is het een goed idee om deze steden te combineren tijdens je citytrip.