Reizen is fantastisch. Het enige nadeel is dat het niet overal op de wereld even laat is. Ben jij net hongerig, liggen ze in je vakantieland te slapen. Oftewel; jetlag!
“Een jetlag is een verstoring van het slaap-waakritme die optreedt wanneer iemand in korte tijd, bijvoorbeeld per vliegtuig, naar een plaats op aarde gaat waar het volgens de plaatselijke tijd substantieel vroeger of later is dan op de plaats van vertrek. Het woord komt van jet (Engels voor ‘straalvliegtuig’) en lag (Engels voor ‘achteroplopen’, ‘na-ijlen’).”
Bron: Wikipedia
Is iedereen even gevoelig voor jetlag?
Sommige mensen lijken nooit een probleem te hebben in andere tijdzones en anderen liggen dagenlang wakker naar het plafond te staren omdat hun lijf meldt dat het dag is. Jetlag heeft te maken met de flexibiliteit van je lichaam om zijn bioritme aan te passen. Om het heel technisch te maken (heb ik toch nog iets gehad aan die studie van me 😉 ). Wetenschappers hebben het ‘nachtuil-gen’ gevonden. Flexibiliteit van je bioritme lijkt gekoppeld aan FBXL15, FBXL3, CRY-1, Lhx-1 of weet ik wat voor andere afkorting. Het lijkt alsof er nogal wat genmutaties gevonden worden die gekoppeld zijn aan slaap- en bioritme. Dus tot op zekere hoogte ben je gezegend (of gedoomd) met een goed gestel voor jetlags.
Vrouwen lijken gevoeliger voor jetlag. Oudere mensen lijken minder gevoelig voor jetlag. Dus ben je een jonge vrouw met ongunstige genen dan heb je het zwaar. Maar gelukkig kun je wel iets doen om je jetlag iets minder te maken of misschien zelfs helemaal te voorkomen.
10 tips om jetlag tegen te gaan
- Ga op de dag van vertrek over op het ritme van je bestemming. Dus eet op de tijdstippen dat ze daar eten. Is je wel eens opgevallen dat ze dat in het vliegtuig ook doen? Soms stap je om elf uur op Schiphol in het vliegtuig voor een vlucht naar Azië en krijg je meteen je avondeten. In vliegtuigen hanteren ze ook het schema van de plek van bestemming. Dit leidt trouwens geregeld tot vreemde situaties waarbij je op je aansluitende vlucht naar bijvoorbeeld Australië ineens weer avondeten krijgt waardoor je in 24 uur twee keer luncht en twee keer avondeten eet.
- Drink geen alcohol of koffie.
- Eet geen zware maaltijden.
- Wanneer je in de ochtend aan komt op je bestemming, probeer dan tot de avond wakker te blijven. Overdag slapen houdt je jetlag in stand.
- Je kunt je slaapritme een beetje helpen door melatonine te slikken (gewoon bij de Kruidvat te krijgen, dus geen zwaar slaapmiddel hoor). Normaal maakt je lijf dat zelf aan zodat je moe wordt. Deze melatonine afgifte staat voorgeprogrammeerd op bepaalde tijdstippen en dat ritme moet je om zien te gooien. Melatonine tabletten kunnen daarbij helpen.
- Soms is niet de jetlag het probleem maar simpelweg het slaaptekort. Wanneer je helemaal naar Australië vliegt ben je al snel anderhalve dag onderweg. Wanneer je al bijna 48 uur wakker bent, heb je sowieso een paar dagen nodig om over je slaaptekort heen te komen.
- Drink heel veel water. Vliegtuigen hebben droge lucht waardoor je makkelijk uitdroogt. Daarnaast helpt water om de afvalstoffen in je lijf af te voeren waardoor je je vaak iets fitter voelt. Dus neem zelf water mee op je vlucht en wacht niet op de (soms sporadisch) langs wandelende stewardess.
- Ga op je bestemming overdag naar buiten. Daglicht zorgt ervoor dat je lichaam sneller zijn klok kan resetten. Hoe meer zon, hoe beter dat voor je is.
- Beweeg! Je lichaam begrijpt het verschil tussen dag en nacht beter wanneer je overdag actief bent en ’s nachts rustig aan doet.
- Lukt het je met deze negen tips niet? Dan weet ik het ook niet meer. Tip nummer 10 is dat je het sowieso na een vlucht over verschillende tijdzones maar gewoon wat rustiger aan moet doen. Je ritme herstelt zich vanzelf.
